گنجینه‌ی ضرب‌المثل‌

نیش کژدم نه از ره کین است
اقتضای طبیعتش این است

مثل فوق کنایه به کسانی است که بدون قصد و غرض، از روی غریزه یا عادت دست به کاری می‌زنند که موجب ناراحتی دیگران می‌شود یا به عبارتی دیگر، مثل مذکور در مورد افرادی به‌کار می‌رود که با رفتار و کردار ذاتی‌شان به دیگران آسیب می‌رسانند و این در حالی است که هیچ نیت بدی ندارند.
داستانی با تعابیر گوناگون ساخته و پرداخته شده است:
روزی عقربی قصد داشت، به آن‌سوی رودخانه برود اما به تنهایی نمی‌توانست از عهده‌ی این کار بر آید لذا به لاک‌پشتی گفت:
آیا می‌توانی مرا به آن سوی رودخانه ببری؟
لاک‌پشت گفت: بر لاک من بنشین تا تو را از رودخانه بگذرانم.
کژدم چنین کرد و لاک‌پشت به شنا کردن پرداخت. در میانه‌ی راه کژدم نیشش را بر تنش فرو کرد و لاک‌پشت گفت:
این چه کاری بود که کردی؟ حالا که هر دو با هم غرق می‌شویم! عقرب گفت:
نیش کژدم نه از ره کین است
اقتضای طبیعتش این است
چیزی مانند:
عاقبت گرگ زاده گرگ شود
گرچه با آدمی بزرگ شود
مثل مذکور حکایت از آن دارد که خلق و خوی هیچ‌کس را نمی‌توان تغییر داد و هر کس که  برخلاف ذات و خوی خود قدم بردارد، عاقبت باز به همان خلق و خوی اولیه‌ی خود بازمی‌گردد!
*
فضل الله نكولعل آزاد. خرداد ۱۴۰۰
www.lalazad.blogfa.com
www.fazlollahnekoolalazad.blogfa.com
Www.f-lalazad.blogfa.com
Www.faznekooazad.blogfa.com
Www.nazarhayeadabi.blogfa.com
www.nekooazad.blogfa.com
www.nekoolalazad.blogfa.com
Www.karshenasaneadabiatefarsi.blogfa.com
***
..